Hướng dẫn công tác tổ chức đại hội đảng cấp cơ sở nhiệm kỳ 2025 – 2030

I. Việc chỉ đạo tổ chức đại hội

– Cấp ủy các chi, đảng bộ cơ sở thành lập các tiểu ban giúp việc chuẩn bị và tổ chức đại hội (nếu thấy cần thiết theo Điều 14, Điều lệ Đảng và Mục III.2, Chỉ thị 35 -CT/TW).

– Những nơi không thành lập các tiểu ban thì việc chuẩn bị nội dung, nhân sự và công tác tổ chức, phục vụ đại hội do tập thể cấp ủy triệu tập đại hội chịu trách nhiệm.

II. Về nội dung đại hội

Thực hiện các nội dung theo Kế hoạch số 201-KH/ĐUK, ngày 01/8/2024 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về tổ chức đại hội Đảng ở cơ sở và Đại hội đại biểu Đảng bộ Khối cơ quan và doanh nghiệp tỉnh lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 – 2030.

* Lưu ý một số nội dung sau:

– Trong đại hội, Đoàn chủ tịch (hoặc chủ tịch) trình bày báo cáo tổng hợp ý kiến góp ý văn kiện cấp trên của chi, đảng bộ mình, đại hội thảo luận, biểu quyết thông qua.

– Việc hướng dẫn thảo luận ở đại hội cần tập trung vào những vấn đề lớn, trọng tâm, những vấn đề còn có ý kiến khác nhau,… Cần gợi ý để tạo không khí tranh luận, coi trọng quyền phát biểu của đại biểu trong đại hội, khắc phục tình trạng đại biểu chuẩn bị trước văn bản đọc tham luận hoặc liệt kê nêu thành tích. Đoàn chủ tịch (hoặc chủ tịch) Đại hội cần quy định thời lượng phát biểu ý kiến của đại biểu.

– Khi biểu quyết bằng thẻ đảng, thư ký chịu trách nhiệm tập hợp đầy đủ, chính xác.

III. Về thời gian tiến hành đại hội

Thực hiện các nội dung được nêu tại mục V, Kế hoạch số 201-KH/ĐUK, ngày 01/8/2024 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối.

IV. Nhiệm vụ của cấp ủy triệu tập đại hội, các tổ chức điều hành và giúp việc cho đại hội

1. Nhiệm vụ của cấp ủy triệu tập đại hội

– Chuẩn bị dự thảo các báo cáo, các vấn đề về nhân sự đại biểu, đề án nhân sự cấp ủy, ủy ban kiểm tra và kế hoạch tổ chức đại hội.

– Tiếp nhận đơn ứng cử vào cấp ủy của đảng viên chính thức không phải là đại biểu chính thức của đại hội theo quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

– Quyết định và thông báo thời gian khai mạc đại hội trước 30 ngày làm việc; thông báo số lượng đại biểu và phân bổ đại biểu cho các chi, đảng bộ trực thuộc; chỉ đạo việc bầu cử đại biểu bảo đảm đúng nguyên tắc, thủ tục quy định.

– Cung cấp tài liệu cho ban thẩm tra tư cách đại biểu về tình hình, kết quả bầu cử đại biểu và những vấn đề có liên quan đến tư cách đại biểu.

– Cung cấp tài liệu cho đoàn chủ tịch đại hội để trả lời các vấn đề do đại biểu đại hội yêu cầu.

– Chỉ đạo, triển khai thực hiện các mặt công tác thường xuyên của đảng bộ, chi bộ cho đến khi bầu được cấp ủy khoá mới.

– Chuẩn bị tài liệu cho cấp ủy khoá mới để bầu các chức danh lãnh đạo của cấp ủy trong phiên họp thứ nhất.

2. Các tổ chức điều hành và giúp việc đại hội

2.1. Đoàn chủ tịch đại hội

Đoàn chủ tịch đại hội là cơ quan điều hành công việc của đại hội, làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ, quyết định theo đa số. Cấp ủy triệu tập đại hội đề xuất, đại hội thảo luận, biểu quyết về số lượng và danh sách đoàn chủ tịch, chủ tịch đại hội. Đại hội chi bộ biểu quyết danh sách đoàn chủ tịch hoặc chủ tịch đại hội. Cấp ủy triệu tập đại hội giới thiệu chuẩn bị số lượng thành viên Đoàn chủ tịch đại hội cấp cơ sở từ 3 đến 5 đồng chí để báo cáo đại hội xem xét, quyết định.

– Nhiệm vụ của Đoàn chủ tịch đại hội: Điều hành công việc của đại hội theo chương trình, quy chế làm việc đã được đại hội biểu quyết thông qua; phân công thành viên điều hành nội dung, chương trình các phiên họp của đại hội; chuẩn bị nội dung để đại hội thảo luận, biểu quyết; chuẩn bị ý kiến giải trình các vấn đề đại biểu còn có ý kiến khác nhau; lãnh đạo, điều hành các hoạt động của đại hội. Điều hành việc bầu cử theo quy định của Ban Chấp hành Trung ương.

– Việc điều hành của Đoàn chủ tịch đại hội: Tất cả nội dung trình ra đại hội và trình tự điều hành của đoàn chủ tịch (hoặc chủ tịch) đại hội cần chuẩn bị kỹ bằng văn bản và phân công cụ thể cho từng thành viên tham gia đoàn chủ tịch (kịch bản điều hành đại hội).

2.2. Ban thẩm tra tư cách đại biểu

Thành viên của ban thẩm tra tư cách đại biểu của đại hội phải là những đại biểu chính thức của đại hội, am hiểu về công tác tổ chức, cán bộ và công tác kiểm tra. Cấp ủy triệu tập đại hội giới thiệu, đại hội biểu quyết số lượng và danh sách ban thẩm tra tư cách đại biểu (cấp ủy triệu tập đại hội đại biểu cấp cơ sở chuẩn bị để đại hội xem xét, biểu quyết số lượng từ 3 đến 5 đồng chí).

Đại hội đảng viên không bầu ban thẩm tra tư cách đại biểu; cấp ủy triệu tập đại hội báo cáo với đại hội tình hình đảng viên tham dự đại hội.

– Nhiệm vụ của Ban thẩm tra tư cách đại biểu:

+ Xem xét báo cáo của cấp ủy về việc chấp hành nguyên tắc, thủ tục, tình hình và kết quả bầu cử đại biểu; những vấn đề có liên quan đến tư cách đại biểu.

+ Xem xét, kết luận các đơn, thư khiếu nại, tố cáo về tư cách đại biểu do cấp ủy các cấp giải quyết; báo cáo với đoàn chủ tịch để trình đại hội xem xét, quyết định về những trường hợp không được công nhận tư cách đại biểu, những trường hợp có đơn xin rút khỏi danh sách đại biểu và việc chuyển đại biểu dự khuyết thành đại biểu chính thức đã được triệu tập.

+ Báo cáo với đại hội kết quả thẩm tra tư cách đại biểu để đại hội xem xét, biểu quyết công nhận.

2.3. Đoàn thư ký đại hội

Đoàn thư ký đại hội gồm những đại biểu chính thức (đối với đại hội đại biểu) hoặc đảng viên chính thức (đối với đại hội đảng viên). Cấp ủy triệu tập đại hội đề xuất, giới thiệu để đại hội biểu quyết về số lượng, danh sách đoàn thư ký và trưởng đoàn thư ký. Ở đại hội chi bộ thì chi ủy hoặc bí thư chi bộ đề xuất, giới thiệu để đại hội biểu quyết. Trưởng đoàn thư ký có trách nhiệm phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, chịu trách nhiệm trước đoàn chủ tịch về nhiệm vụ của đoàn thư ký. Cấp ủy triệu tập đại hội chuẩn bị số lượng thành viên đoàn thư ký ở đại hội cấp cơ sở từ 1 đến 2 đồng chí để đại hội xem xét, quyết định.

– Nhiệm vụ của Đoàn thư ký:

+ Ghi biên bản, tổng hợp đầy đủ, trung thực ý kiến của các đại biểu tại hội trường và các phiên làm việc tại tổ đại biểu; giúp đoàn chủ tịch chuẩn bị các văn bản kết luận, nghị quyết của đại hội và thông báo của đoàn chủ tịch gửi tới các đoàn đại biểu.

+ Giúp đoàn chủ tịch thực hiện một số nhiệm vụ theo Quy chế bầu cử trong Đảng của Ban Chấp hành Trung ương (tổng hợp kết quả ứng cử, đề cử phục vụ cho việc lập danh sách bầu cử trước khi đại hội bầu ban kiểm phiếu,…).

+ Thu nhận, bảo quản hồ sơ, tài liệu sau khi đại hội kết thúc và giúp đoàn chủ tịch giao nộp cấp ủy khóa mới (qua văn phòng cấp ủy).

2.4. Ban kiểm phiếu

Ban kiểm phiếu gồm một số đại biểu chính thức (đối với đại hội đại biểu), đảng viên chính thức (đối với đại hội đảng viên) trong đại hội không có tên trong danh sách ứng cử, đề cử tại đại hội. Đoàn chủ tịch (hoặc chủ tịch) đại hội đề xuất, giới thiệu, đại hội biểu quyết số lượng, danh sách thành viên ban kiểm phiếu và trưởng ban kiểm phiếu. Trường hợp đặc biệt do đại hội không cử được ban kiểm phiếu thì cấp uỷ cấp trên trực tiếp cử tổ công tác giúp việc kiểm phiếu. Cấp ủy triệu tập đại hội chuẩn bị số lượng thành viên ban kiểm phiếu ở đại hội đảng bộ không quá 5 đồng chí, ở đại hội chi bộ từ 1 đến 3 đồng chí để đại hội xem xét, quyết định.

– Ban kiểm phiếu có nhiệm vụ:

+ Hướng dẫn cách thức ghi phiếu (hoặc gạch phiếu), bỏ phiếu, kiểm tra, niêm phong thùng phiếu, phát phiếu trực tiếp cho đại biểu (hoặc theo đoàn đại biểu), kiểm số phiếu phát ra và phiếu thu về báo cáo đại hội, kiểm phiếu bầu.

+ Xem xét và kết luận về các phiếu không hợp lệ và những ý kiến khiếu nại về việc bầu cử trong đại hội (nếu có).

+ Lập biên bản kiểm phiếu, báo cáo với đoàn chủ tịch và công bố kết quả bầu cử; ký vào biên bản bầu cử, niêm phong phiếu bầu và chuyển cho đoàn chủ tịch đại hội để bàn giao cho cấp ủy khoá mới lưu trữ theo quy định.

+ Nếu kiểm phiếu bằng máy vi tính, cấp ủy hoặc ban thường vụ cấp ủy cấp triệu tập đại hội phải lựa chọn nhân viên kỹ thuật không phải là đại biểu đại hội, bảo đảm tiêu chuẩn chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ thuật, bảo đảm công tác bảo mật, giới thiệu cho đoàn chủ tịch đại hội xem xét, quyết định việc sử dụng. Nhân viên kỹ thuật phục vụ việc kiểm phiếu do ban kiểm phiếu trực tiếp điều hành và giám sát. Ngoài ban kiểm phiếu và nhân viên kỹ thuật được đại hội sử dụng làm nhiệm vụ kiểm phiếu, không ai được đến nơi ban kiểm phiếu đang làm việc.

V. Quy trình tổ chức đại hội

Thực hiện theo điểm 14, Hướng dẫn số 01-HD/TW, ngày 28/9/2021 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, cụ thể như sau:

Đại hội có thể tiến hành hai phiên: Phiên trù bị và phiên chính thức.

1. Phiên trù bị thực hiện các nội dung: Bầu đoàn chủ tịch, đoàn thư ký, ban thẩm tra tư cách đại biểu, thông qua nội quy, chương trình làm việc của đại hội, quy chế bầu cử trong Đảng, quy chế làm việc, hướng dẫn sinh hoạt của đại biểu, có thể thảo luận văn kiện của cấp trên.

2. Phiên chính thức thực hiện những nội dung quy định tại các Điều 18 và Điều 22 Điều lệ Đảng, phù hợp với mỗi cấp.

3. Trang trí trong đại hội: Thực hiện theo điểm 14.3, Hướng dẫn số 01 – HD/TW, ngày 28/9/2021 của Ban Bí thư Trung ương Đảng:

Trên cùng là khẩu hiệu “Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm”; Cờ Đảng, cờ Tổ quốc, tượng hoặc ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh (bên trái), Ảnh Mác – Lênin (bên phải).

Các khẩu hiệu hành động của đảng bộ, chi bộ. Dưới là tiêu đề đại hội:

Đảng bộ A (Chi bộ B)…………….

Đại hội (đại biểu) lần thứ……………….

Nhiệm kỳ……………….

4. Các bước tiến hành Đại hội: Thực hiện theo điểm 14.4, Hướng dẫn số 01-HD/TW, ngày 28/9/2021 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, cơ bản các bước như sau:

– Chào cờ (hát Quốc ca, Quốc tế ca).

– Bầu đoàn chủ tịch, đoàn thư ký, ban thẩm tra tư cách đại biểu (nếu đã bầu ở phiên trù bị thì mời lên làm việc).

– Diễn văn khai mạc, tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu.

– Báo cáo thẩm tra tư cách đại biểu (ở đại hội đảng viên báo cáo tình hình đảng viên tham dự đại hội).

– Đọc báo cáo chính trị.

– Đọc báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành trong nhiệm kỳ.

– Thảo luận báo cáo chính trị và văn kiện của cấp trên.

– Phát biểu của đại diện cấp ủy cấp trên (tuỳ điều kiện cụ thể để bố trí trình tự cho phù hợp).

– Thực hiện việc bầu cử (bầu ban kiểm phiếu và thực hiện các nội dung theo quy trình bầu cử).

– Thông qua nghị quyết đại hội.

– Bế mạc (hát Quốc ca, Quốc tế ca).

Ngoài ra, việc thực hiện trang trí khánh tiết đại hội, nghi lễ chào cờ, trang trí phông chính đại hội, sử dụng cờ Đảng,… thực hiện theo quy định của Ban Bí thư Trung ương Đảng và hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng[1].

VI. Về trình tự, thủ tục bầu cử trong đại hội

Việc bầu cử ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra và chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp và bầu đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên thực hiện theo Quy chế bầu cử trong Đảng.

VII. Một số nội dung khác

1. Các cấp ủy cơ sở chủ động nắm tình hình đối với các vấn đề còn khó khăn, vướng mắc, các vấn đề phức tạp nảy sinh để kịp thời có biện pháp xử lý, tháo gỡ và báo cáo về Ban Thường vụ Đảng ủy Khối để chỉ đạo, hướng dẫn.

2. Các chi bộ, đảng bộ cơ sở báo cáo công tác chuẩn bị văn kiện và đề án, phương án nhân sự cấp ủy, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra để Ban Thường vụ Đảng ủy Khối trực tiếp xem xét, thống nhất trước khi tổ chức đại hội. Đảm bảo các điều kiện vật chất phục vụ đại hội, cần chú ý đến hình thức tổ chức đại hội tiết kiệm nhưng trang nghiêm và chu đáo; làm tốt công tác chính trị, tư tưởng, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền gắn với các phong trào thi đua yêu nước, lập thành tích chào mừng đại hội đảng bộ các cấp và kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm 2025.

3. Về kinh phí tổ chức đại hội: Thực hiện theo văn bản hướng dẫn mới của Trung ương và quy định của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về chế độ chi tổ chức Đại hội Đảng các cấp trên địa bàn tỉnh (đang cập nhật).

4. Sau đại hội, các chi, đảng bộ cơ sở báo cáo kết quả về Ban Thường vụ Đảng ủy Khối (qua Ban Tổ chức Đảng ủy Khối) chậm nhất sau 07 ngày làm việc kể từ ngày bế mạc đại hội; các cấp ủy tổ chức tổng kết, rút kinh nghiệm công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội; xây dựng quy chế làm việc, chương trình hành động, kế hoạch triển khai thực hiện nghị quyết đại hội.

[1] Quy định số 99-QĐ/TW, ngày 27/02/2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về cờ Đảng Cộng sản Việt Nam và việc sử dụng cờ Đảng; Công văn số 8355-CV/BTCTW, ngày 01/4/2020 của Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng về việc hướng dẫn một số nội dung liên quan tới nghi lễ và tuyên truyền đại hội đảng bộ các cấp,…